We wrześniu jako Gimnazjum nr 1 im. Hipolita Cegielskiego w Murowanej Goślinie zostaliśmy zaproszeni do SZKOŁY DIALOGU - projektu edukacyjnego realizowanego przez Fundację Forum Dialogu Między Narodami, którego celem jest pogłębianie wiedzy uczniów na temat wielowiekowej obecności Żydów w Polsce oraz ich wkładu w rozwój społeczny, kulturalny
i gospodarczy naszego kraju. W ramach programu pod kierunkiem trenerów Forum odkrywamy historię przedwojennej ludności żydowskiej w Murowanej Goślinie oraz samodzielnie przygotowujemy projekt, który ma na celu jej upamiętnienie. W październiku i listopadzie odbyły się warsztaty, w trakcie których poznawaliśmy najważniejsze aspekty związane z historią i kulturą polskich Żydów oraz wybrane zagadnienia dotyczące Holokaustu. W miniony piątek zorganizowaliśmy dla naszych rówieśników z klasy 1 a oraz wychowawczymi Pani Beaty warsztaty na temat tradycji żydowskich. Kulminacją naszych działań była sobotnia gra „Śladami żydowskich sąsiadów”. Trasa liczyła pięć miejsc/punktów związanych z historią goślińskich Żydów: skrzyżowanie ulic Młyńskiej i Rogozińskiej (przed wojną Żydowskiej – głównej dzielnicy zamieszkanej przez Żydów), przy którym mieścił się dom zegarmistrza- Szmula Glasera. Tam na podstawie fragmentu artykułu z „Dziennika Narodowego” z 1847 roku, który opowiadał
o wielki pożarze, który nawiedził miasto i doszczętnie zniszczył ulicę Żydowską łącznie
z synagogą - uczestnicy musieli przekształcić znajdujące się w nim daty zgodnie z kalendarzem żydowskim. Przechodząc z miejsca na miejsca zaznaczali kredą na chodniku swoje stopy, które symbolicznie pokazywały trasy wędrowania po mieście społeczności żydowskiej przed wojną. Następnie dotarliśmy do restauracji i hotelu Alfonsa Cohna. Opowiedzieliśmy historię wielopokoleniowej rodziny Cohnów i poczęstowaliśmy naszych gości upieczonymi wcześniej przez Olę hamantaszami – tutaj zadanie polegało na podaniu składników tych ciasteczek, rozwiązaniu krzyżówki oraz dopasowaniu zdjęcia do potraw/produktów żydowskich. Kolejnym miejscem naszej peregrynacji była synagoga – tak naprawdę puste miejsce po świątyni, która spłonęła najpierw w wielkim pożarze w 1847, a druga została rozebrana przez hitlerowców. Jej historię nasi goście poznali dzięki opowieści Bartka. Tutaj także nauczyli się alfabetu hebrajskiego i spróbowali napisać swoje imię po hebrajsku. W sąsiedztwie synagogi znajdowała się szkoła powszechna wybudowana na początku XX wieku, do której chodzili Żydzi, Niemcy
i Polacy. Nasi goście musieli ułożyć słownik ważnych pojęć związanych ze szkołą po hebrajsku
i niemiecku. Przedostatnim miejscem naszego spaceru był dom Juliusza Markowicza, najbogatszego goślińskiego Żyda, który otrzymał pozwolenie od władz miasta, by mieszkać
w centrum przy rynku. W 2007 roku odwiedził nas jego prawnuk – Yair z Haify. Maja przeczytała jego list, w którym opowiedział historię swoich przodków z Murowanej Gośliny. Na podstawie usłyszanej historii uczestnicy gry rozwiązali quiz, a potem wycinali w kartonie podobiznę najmłodszej córki Juliusza Markowicza – Siddy. Finalnie wszyscy chętni mogli zrobić sobie z nią zdjęcie. Ostatnim punktem naszej gry był kirkut. Poznawanie historii żydowskiego cmentarza uczestnicy rozpoczęli od ułożenia z puzzli zdjęcia (jednego z dwóch zachowanych) pokazującego przedwojenne macewy na tym cmentarzu. Marysia i Kuba opowiedzieli gościom również o symbolice pozostałych elementów tego miejsca: porcelanowym gołębiu, wykonanym przez młodzież z Polski i Izraela w ramach projektu „Stones of Memory Roots” (2009) oraz rzeźbie holenderskiego artysty „Message to Heaven” (2012). Goście otrzymali karteczki, na których napisali swoją wiadomość do nieba oraz mogli ją wysłać na adres emaliowy do nas. Podsumowaniem gry było spotkanie przy kawie i cieście w naszej sali oraz wymyślanie szablonów z ważnymi słowami, które pozostały w głowach uczestników po grze. Wykonaliśmy też makietę synagogi, która stanowi trwały ślad po Szkole Dialogu w Murowanej Goślinie.
Uczniowie klasy interdyscyplinarnej „Hipolit” wraz z wychowawcą Jakubem Niewińskim
